Wystawa „Tenis w Terespolu w roku jubileuszu 100-lecia Polskiego Związku Tenisowego” - 02.10.2022
Wystawa
„Tenis w Terespolu w roku jubileuszu 100-lecia Polskiego Związku Tenisowego”
W niedzielne przedpołudnie w dniu 2 października 2022 r. o godz. 10.00 w obiekcie zabytkowym Prochownia w Terespolu odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Tenis w Terespolu w roku jubileuszu 100-lecia Polskiego Związku Tenisowego”.
Rocznica jubileuszu 100-lecia Polskiego Związku Tenisowego odbyła się zgodnie z kalendarium historycznym w 2021 roku, gdyż to 27 sierpnia 1921 roku został powołany Polski Związek Lawn Tenisowy. W sierpniu 1945 roku doszło do reaktywacji Polskiego Związku Lawn Tenisowego pod zmienioną nazwą Polski Związek Tenisowy, która to nazwa zachowała się po dzień dzisiejszy. Ze względu na obostrzenia covidowe jaki i na położenie geograficzne Terespola jako miejscowości graniczącej z Białorusią, w pasie przygranicznym z tym krajem w 2021 roku nie można było zorganizować imprez kulturalnych aż do 2 lipca 2022 roku.
Inicjator i autor powyższej wystawy Piotr Szyszkowski, wieloletni trener tenisa, dyrektor turniejów tenisowych, autor dwóch książek o tenisie w Terespolu, pedagog popularyzujący tę dyscyplinę, w imieniu kustosza Prochowni Pana Andrzeja Lipowieckiego oraz własnym serdecznie powitał przybyłych gości. Na początku wystąpienia w swojej refleksji sięgnął do nestorów terespolskiego tenisa przywołując ich imiona śp. Jana Misiejuka, śp. Bogdana Popławskiego, Krzysztofa Tarasiuka, braci Ferensów: śp. Marka, Romana i Jacka, Jana Golca.
Następnie autor wystawy przedstawił zarys historyczny tenisa w Polsce, gdzie uprawiano tę dyscyplinę już w czasie zaborów, pod konie XIX wieku jako rozrywkę towarzyską dla elit, a głównymi ośrodkami były: Lwów, Kraków, Poznań, Wilno, Sopot, Warszawa, Łódź. Do znanych postaci przedwojennego tenisa polskiego II Rzeczypospolitej należały następujące osoby: Ignacy Tłoczyński (uznawany za najlepszego tenisistę II RP), Ksawery Tłoczyński, Józef Hebda, bracia Jerzy i Maksymilian Stolarowowie, Stanisław Czetwertyński, Włodzimierz Marszewski, Wanda Nowak-Dubieńska, Wiera Richterówna, Jadwiga Jędrzejowska, Bogdan Tomaszewski. Po wojnie do uznanych postaci tenisowych należeli: Wiesław Gąsiorek, Władysław Skonecki, Andrzej Licis, Józef Piątek, Tadeusz Nowicki, Wojciech Fibak, Agnieszka Radwańska, Łukasz Kubot, Mariusz Frystenberg, Marcin Matkowski, Hubert Hurkacz, Iga Świątek.
Na wystawie „Tenis w Terespolu w roku jubileuszu 100-lecia Polskiego Związku Tenisowego” zostały zaprezentowane pokaźne zbiory tenisowe autora wśród których znalazły się leciwe, bo ponad stuletnie drewniane rakiety tenisowe z naciągiem z jelit baranich bądź krowich. Oprócz rakiet drewnianych są też dwie rakiety aluminiowe Polonez wyprodukowane przez Pabianicki Oddział Zakładów Galanteryjnych Przemysłu Gumowego Stomil (od 1984 Stomil-Galbut w Łodzi). Ciekawostką jest cena tej rakiety, otóż w 1978 roku rakieta Stomil Polonez kosztowała w sklepie 1250 zł, czyli ok. 40% średniej miesięcznej pensji. Te dwie rakiety zostały przekazane na tę wystawę przez Pana Jakuba Sztanderę z Ozorowa (znanego i cenionego mecenasa kultury). Jedyną rakietą współczesną jest Wilson, którą autor wystawy wygrał około 50 turniejów tenisowych, a która pękła w wyniku zmęczenia materiału.
Kolejnymi eksponatami są piłki tenisowe, w tym najstarsza i jedyna biała piłka z 1978 roku, jakże symboliczna, gdyż w tymże roku powstał kort miejski w Terespolu, jest też piłka z Roland Garros z 2008 roku z autografem legendy tenisa światowego Rogera Federera, znajduje się też piłka Slazengera z kolekcji na 125-lecie Wimbledonu z autografem polskiej mistrzyni Igi Świątek, jak również w tej kolekcji znajduje się piłka Wilsona z turnieju US OPEN Z 2018 roku, z podpisem Karoliny Woźniackiej, mającej polskie pochodzenie tenisistki, która była numerem „1” w tenisie kobiecym, a którą to piłkę otrzymał autor wystawy od nestora terespolskiego tenisa Romana Ferensa.
Na wystawie znajdziemy też pamiątkowe zdjęcia autora przebywającego w Anglii na kortach trawiastych w Coosmopolitan Lawn Tennis Club, a także z Rogerem Federerem, Igą Świątek, Agnieszką Radwańską, Venus Williams, czy też pierwsze zdjęcia związane z tenisem w Terespolu, z lat 70-tych XX wieku, na których występują bracia Marek, Roman i Jacek Ferensowie, a także Ryszard Wojarnik. Pośród jakże bogatej kolekcji znajdują się też piękne puchary rzeźbione w drewnie jak również odlane w mosiądzu w Zakładzie Metalurgii Artystycznej braci Korneluków z Siedlec. Przechodząc alejką wystawową znajdziemy również odręczne plakaty na turnieje tenisowe z lat 90-tych XX wieku, regulamin turnieju tenisowego, a także plakaty współczesne wykonane w drukarni techniką laserową.
Ostatnia część wystawowa związana jest z prezentacją dużego dorobku bibliofilskiego autora, na której zostało zaprezentowanych około 50 książek o tematyce tenisowej wielu uznanych autorów, w tym Jadwigi Jędrzejowskiej, Bogdana Tomaszewskiego, Kordiana Tarasiewicza, Zbigniewa Chmielewskiego, i dwie książki Piotra Szyszkowskiego związane z tenisem w Terespolu. Ten pokaźny księgozbiór pozycji tenisowych świadczy o wielkim dorobku intelektualnym polskiego środowiska tenisowego, który twórczo wpływa na rozwój tej dyscypliny w naszym kraju.
Na koniec wystąpienia autor wystawy jako pedagog zwrócił też szczególną uwagę na aspekt wychowawczy uprawiania tenisa. Otóż tenis zwany „białym sportem” związany był ze środowiskiem królewskim, arystokratycznym, intelektualnym, co wiązało się nie tylko z zewnętrznym białym strojem graczy czy też białymi piłkami, którymi do lat 70-tych XX wieku rozgrywano partie tenisowe, ale ta biel zewnętrzna wypływała niejako z wnętrza, z charakteru, osobowości osób uprawiających tę piękną dyscyplinę sportu. Sport, tenis ujawnia nie tylko bogate możliwości fizyczne człowieka, ale także jego zdolności intelektualne i duchowe. Nie polega jedynie na sile fizycznej i wydolności mięśni, ale ma także duszę i dlatego musi w pełni ukazywać swe oblicze. Potencjał ukryty w sporcie sprawia, że jest on szczególnie ważnym narzędziem integralnego rozwoju człowieka oraz czynnikiem niezwykle przydatnym w procesie budowania społeczeństwa bardziej ludzkiego. Poczucie braterstwa, wielkoduszności, uczciwość i szacunek dla ciała – stanowiące z pewnością niezbędne cnoty każdego dobrego sportowca, w tym tenisisty – przyczyniają się do budowy społeczeństwa, gdzie więcej ceni się spotkanie niż konflikt, uczciwe współzawodnictwo niż zawziętą konfrontację. Każdy rodzaj sportu niesie z sobą bogaty skarbiec wartości, które zawsze trzeba sobie uświadamiać, aby móc je urzeczywistnić. Ćwiczenie uwagi, wychowanie woli, wytrwałość, odpowiedzialność, znoszenie trudu i niewygód, duch wyrzeczenia i solidarności, wierność obowiązkom – to wszystko należy do cnót sportowca. Zachęcam szczególnie młodych tenisistów, abyście żyli zgodnie z wymaganiami tych wartości, abyście w życiu byli zawsze ludźmi prawymi, uczciwymi i zrównoważonymi, ludźmi, którzy budzą zaufanie i nadzieję! Tenisiści zawsze dbając o nienaganny biały, czysty, elegancki strój równocześnie pracowali nad takimi cnotami jak: słowność, punktualność, dbałość o kulturę osobistą, zaangażowanie na rzecz środowiska tenisowego, dbałość o kulturę wysławiania się, pomoc i wspieranie słabszych graczy na korcie i poza nim, tak by była harmonia między tym co wewnętrzne, duchowe, a tym co zewnętrzne cielesne, materialne, niech w każdym z nas „być zwycięży nad mieć!”.
I tym ponadczasowym przesłaniem zakończył przemówienie Piotr Szyszkowski, zachęcając do odwiedzania przez rodziny oraz bliskich i dalszych znajomych tenisistów.
Na wystawę do Prochowni przybyło kilka pokoleń tenisistów i sympatyków „białego sportu”: Roman Ferens, Bogdan Pietraszuk wraz z wnukami, Andrzej Korneluk, Wiesław Żuk, Janusz Pawlonka, Bartłomiej Terpiłowski wraz z bratem Marcinem, Przemysław Wróblewski, Wojciech Machnowski, Bartosz Hoszczewski, Paweł Szyszkowski i Piotr Butrym. Wszystkim Osobom przybyłym na wystawę jak również tym, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do jej otwarcia i upowszechnienia składam płynące z głębi serca podziękowanie!