,,Historie pereborami tkane" - warsztaty tkackie 01-05.10.2014

 

W dniach 01-05.10.2014 r. w Miejskim Ośrodku Kultury w Terespolu odbyły się warsztaty tkackie pn. „Historie pereborami tkane”. Warsztaty zostały zainicjowane przez Regionalne Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Ziemi Podlaskiej „Podlasie”. Odbyło się to w ramach projektu „Realizujemy terespolskie inicjatywy”, który został dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury.

GALERIA >>>>>>>>>>>>>>>>

Na początek pytanie: czym właściwie są perebory? Wiele osób mogłoby mieć trudności z odpowiedzią. Dawno już zapomniane, odeszły do lamusa. A przecież jest to bardzo piękny ornament tkacki. Do tego silnie związany z kultura naszych ziem. Ich obecność odnotowano na północno-wschodnich ziemiach Polski, w szczególności w województwie podlaskim i północno-wschodniej części województwa lubelskiego. Poza Polską obecne są na Białorusi i Ukrainie. Ornamenty w kolorach czerwonym, czarnym i granatowym tkane są jednocześnie z białym płótnem, co nadaje gotowemu pereborowi wypukłości. Początkowo używano tylko tych trzech kolorów, z czasem jednak perebory wykonywano z kolorów kontrastujących albo tez w ogóle tworzono jednobarwne. Wzory zdobiące materiał przeważnie mają geometryczne kształty, jednak w powiecie włodawskim spotykane są także kwieciste wzory. Perebory wykorzystywane były jako ozdoby koszul, spódnic, obrusów czy także ręczników.

A obecnie? Teraz zapotrzebowanie na perebory zgłaszają głównie zespołów ludowe. Dlaczego? Prezes Regionalnego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego Ziemi Podlaskiej „Podlasie” mówi, że duży wpływ za zniknięcie pereborów miały wpływ przesiedlenia ludności mieszkającej na wschodnich terenach. Ludzie rozeszli się po świecie, skutkiem czego nastąpił zanik umiejętności tkackich. Wielkie znaczenie miała też moda. Moda przecież się zmienia. I to niezwykle szybko. Wzory te uznane zostały za niemodne, więc przestano je wykonywać i już. Tyle wystarczyło, żeby zapomnieć.

Zapomnieć? Niekoniecznie. Są ludzie, którym zależy, aby ta wiedza została przekazana dalej. Do takich ludzi należą państwo Tureccy z Terespola, którzy od wielu lat zajmują się rękodziełem. Początkowo kompletowali krosna tkackie i nawiązywali kontakty z tkaczkami, jeżdżąc po okolicznych miejscowościach. Później założyli stowarzyszenie „Podlasie”, skupiające osoby o podobnych pasjach. Z czasem członkowie stowarzyszenia nauczyli się szeroko pojętego rękodzieła, nie tylko tkactwa.

Warsztaty poprowadziła Pani Stanisława Kowalewska, laureatka nagrody im. Oskara Kolberga, dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.  

                                                                                               Paulina Turecka

                                                                                       Regionalne Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe

                                                                                                                     Ziemi Podlaskiej „Podlasie”

Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury

w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2014.